Aromaleer
Alhoewel ik geuren heel belangrijk vind, stond ik tot nu toe altijd een beetje terughoudend tegenover aromatherapie.
Ik ervaarde de geuren als te sterk toen ik ze leerde kennen bij mensen die er al langer mee bezig waren. Dat gaf me weerstand.
Nu weet ik dat aromatherapie ook verfijnd kan gebruikt worden en dat de dosering heel belangrijk is. Ondertussen heb ik, wat ik altijd doe, eerst weer testen bij mezelf en op de dieren in mijn buurt gedaan, met schitterende resultaten!
Zo werden de aroma’s ook weer een deel van mijn therapie en maken ze de behandelingen nog completer.
De kracht van planten
Planten en kruiden hebben voor ons belangrijke inhoudsstoffen. Wij gebruiken de primaire inhoudsstoffen van de plant om ons te voeden, ze dienen voor de bouw, de groei en de energie van ons lichaam. De secundaire inhoudsstoffen gebruiken we om ons gezond te houden.
Er werden al geurige kruiden gebruikt in het graf van Toetanchamon, in de baden van de Romeinen, tijdens de middeleeuwen om minder goede geuren te bestrijden… Aromatherapie is al zeer oud. Al ruim vijfduizend jaar worden etherische oliën en bloemenwaters gebruikt voor cosmetische doeleinden… Het is een van de oudste vormen van therapie met planten die het lichaam en de geest evenwicht geeft.
Wat is aromatherapie?
Onder aromatherapie verstaat men het therapeutisch en gezondheids-bevorderend gebruik van etherische oliën, hydrolaten of bloemenwaters (bv. rozenwater) en plantaardige oliën. Veel etherische oliën hebben een sterke antivirale, weerstands-bevorderende en antibiotische werking. Daarom kunnen zij ingezet worden bij virale en bacteriële infecties.
Aromatherapie is een alternatieve en complementaire therapie. Hiermee bedoelt men dat ze een aanvulling kan zijn op de klassieke geneeswijzen en eventueel soelaas kan bieden daar waar de klassieke geneeskunde op haar eigen grenzen stuit.
Het is het aanwenden van geurstoffen of etherische oliën om:
- enerzijds alledaagse kwaaltjes zoals hoofdpijn, stress, verkoudheid, buikpijn, griep, wondjes, slapeloosheid,… en nog zo veel meer te verlichten of te voorkomen.
- anderzijds therapeutisch te gebruiken met als doel het lichaam te helen, het terug in balans brengen, zowel op lichamelijk, geestelijk en emotioneel niveau.
- het lichaam aan te sporen tot zelf genezing en het immuunsysteem te versterken.
- de levenskracht van mens en dier te versterken.
Etherische oliën kunnen je leven verrijken en een stuk aangenamer maken, ze werken positief op ons gemoed en geven een goed gevoel! Aromatherapie is uiterst geschikt om stress en kleine kwaaltjes in gezinsverband aan te pakken. Cosmetica op basis van Etherische oliën zijn de best denkbare producten voor huid.
Medicinaal en inwendig gebruik is voorbehouden aan artsen, apothekers en bekwame aromatherapeuten. Etherische oliën komen immers via de huid in de bloedbaan terecht.
De parfum- en geurindustrie gebruikt stoffen die voor 95% synthetisch zijn en die we beter niet zouden gebruiken. Ze kunnen misschien in eerste instantie lekker ruiken maar hebben eerder een schadelijk effect.
Etherische olie in de plant…
Bepaalde inhoudsstoffen van de plant dienen om de plant te beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen, bacteriën, schimmels en parasieten, andere weer om zich te beschermen tegen abiotische factoren zoals UV, uitdroging, hitte,… of tegen vraat van insecten of andere dieren. Sommige lokken bestuivers, het heeft allemaal een bedoeling. De geurcellen kunnen dieper, dus binnenin liggen maar ook aan de onderkant van het blad (bij de zwarte bes), oppervlakkig (bij de roos) en verspreid (bij de sinaasappel). Het aantal geurcellen bepaalt de prijs…
Wat is een etherische olie?
Ook wel aromatische of essentiële oliën genoemd… maar er is toch een verschil!
Bij persing worden de schillen van citrusvruchten (zeste) mechanisch uitgeperst. Deze oliën noemt men essences of essentiële oliën, want zij hebben geen chemische veranderingen ondergaan, zoals dat wel het geval is bij stoomdistillatie en andere winningsmethoden. Essentiële oliën laten vlekken na. Dit in tegenstelling tot oliën die bekomen zijn door stoomdistillatie. Zij zijn vluchtig, laten (buiten bepaalde uitzonderingen door hun kleur) “meestal” geen sporen na en worden aangeduid met de term etherische oliën.
Etherische oliën worden bereid uit aromatische kruiden. Hiervoor zijn talrijke technieken ontwikkeld. Ze zijn enorm geconcentreerd. Men heeft bv. duizenden bloemetjes nodig om er enkele grammen olie uit te distilleren.
De etherische olie is een belangrijke inhoudsstof van een plant die geurt en vluchtig is. Ze geuren sterk, vaak lekker maar niet altijd… Laag gedoseerd zijn geuren meestal aangenamer. Meestal zijn ze kleurloos, maar er zijn ook blauwe (bv. echte kamille) en groene (bv. bergamot) etherische oliën. Ze zijn vloeibaar zoals lavendel, rozemarijn, kamille enz. maar sommige zijn vaster omdat ze harsen bevatten.
Harsen zijn niet vluchtige stoffen die in de schors en het hout van bomen worden gevormd en door het insnijden van de boom worden verkregen. Harsen zijn complexe mengsels met als hoofdbestanddeel harszuren. Gomharsen bevatten gom en terpeenzuren. Als hars in etherische olie wordt opgelost, spreekt men van ‘balsem’. Balsems worden in de cosmetica en verzorgingsproducten gebruikt omwille van hun aantrekkelijke geur.
Etherische oliën bevinden zich in de klieren van verschillende plantendelen, afhankelijk waar, kan de concentratie sterk verschillen. Ze bevatten op hun beurt verschillende bestanddelen, zoals: Fenolen, Aldehyden, Oxiden, Monoterpenen… Etherische olie bevatten geen alcohol.
De werking van een etherische olie verschilt naargelang de inhoudsstoffen en het gebruikte plantendeel. Het blad van bv. de bittere sinaasappel (petitgrain) heeft andere eigenschappen dan de bloesem (neroli) van dezelfde plant. Deze oliën verschillen dan ook heel sterk in prijs.
Belangrijke ontdekkingen
De afgelopen jaren hebben wetenschappelijke ontdekkingen over antimicrobiële activiteiten van etherische oliën en hun componenten geleid tot toepassingen in de levensmiddelen en diervoederindustrie. Tegenwoordig wordt meer onderzoek uitgevoerd naar synergistische effecten van etherische oliën om de werking van antibiotica tegen resistente bacteriën en schimmels te verbeteren.
Van veel bestanddelen van etherische oliën is bekend dat ze de permeabiliteit van de huid voor verschillende geneesmiddelen verhogen
Het is waar dat het uitwendig gebruik van etherische oliën aanbevolen wordt om toxische effecten door een overdosis te voorkomen. Gezuiverde etherische oliën hebben tenslotte een honderdmaal hogere potentie dan hun bronmateriaal ( bv. Blad, bloem of zaad van planten). Daarom is het gebruik van hydrolaten als een gezondheidsdrank in de afgelopen jaren zo populair geworden (hydrolaat: het waterige distillaat uit aromatische planten na de verwijdering van de niet-wateroplosbare etherische oliën).
Veilig gebruik van de etherische olie
- Lees altijd aandachtig de bijsluiter! Niet elke etherische olie is geschikt voor gebruik in bad of in massageolie want sommige kunnen de huid irriteren.
- Over-doseer niet. Ze hebben een sterke werking die irriterend en zelfs gevaarlijk kan zijn als je er te veel van gebruikt omdat ze zo geconcentreerd zijn. Verdun de etherische oliën altijd zoals vermeld! Enkel tea tree en lavendel mag puur gebruikt worden.
- Geen essentiële oliën gebruiken bij kleine kinderen (-6 jaar) of als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Raadpleeg altijd vooraf uw arts als u een chronische aandoening hebt (zoals astma, verhoogde bloeddruk, een nier- of leverziekte, epilepsie…) of geneesmiddelen moet nemen. Ook als u behandeld wordt voor kanker, mag u alleen na overleg met uw behandelende arts etherische olie gebruiken.
Bij gevoelig zijn, test dan elke olie eerst uit (eventueel verdund) op de binnenkant van je elleboog (in de holte) en wacht 24 u voor je ze op de huid doet, om na te gaan of je er niet allergisch of overgevoelig voor bent.- Bewaar de flesjes altijd goed afgesloten, en hou ze buiten het bereik van kinderen en huisdieren.
- Orale inname van etherische oliën wordt zelden toegepast en mag enkel onder begeleiding van een deskundige.
- Stop het gebruik onmiddellijk als u enige bijwerking vermoedt (huidirritatie, jeuk, uitslag…).